THAM QUAN BI LÂM Ở TÂY AN – BẢO TÀNG BIA CỔ LỚN NHẤT TRUNG QUỐC

Bi Lâm Tây An – Rừng Bia Cổ Lớn Nhất Trung Quốc

Bi Lâm, hay còn gọi là Rừng Bia, là viện bảo tàng bia đá cổ lớn nhất Trung Quốc, nơi lưu giữ hơn 2.300 tấm bia đá với giá trị đặc biệt về kinh Phật, lịch sử và nghệ thuật thư pháp. Đây được ví như “thư viện đá khổng lồ”, ghi lại tinh hoa văn hóa trải qua hàng ngàn năm.

Bi Lâm Tây An là một trong Tứ đại Bi Lâm nổi tiếng, bên cạnh Khổng Miếu Khúc Phụ (Sơn Đông), Địa Chấn Tây Xương (Tứ Xuyên), và Nam Môn Cao Hùng (Đài Loan).

Tọa lạc phía Tây Nam thành cổ Tây An, rừng bia này bắt nguồn từ miếu Khổng Tử thuộc Quốc Tử Giám thời Đường. Từ năm 1090, các triều đại Nguyên, Minh, Thanh đã lần lượt đưa hàng trăm tấm bia đá từ khắp nơi về đây, tạo nên một kho tàng thư tịch độc đáo được điêu khắc và bảo tồn qua nhiều thế kỷ.

Hiện nay, Bi Lâm được tổ chức trong 6 nhà bia, 6 hành lang và 1 bi đình, là điểm đến không thể bỏ qua với những ai yêu thích văn hóa cổ, thư pháp và lịch sử Trung Hoa.

Không Gian Kiến Trúc Đặc Sắc Của Bi Lâm Tây An

Trước khi chiêm ngưỡng những tấm bia đá quý giá, du khách nên dành thời gian khám phá kiến trúc độc đáo của Bi Lâm. Bước qua tam quan sơn son, bạn sẽ đến một khoảng sân rộng mở ra một trục kiến trúc nghiêng 45 độ so với cổng chính – một bố cục hiếm gặp trong các quần thể cổ truyền.

Nổi bật ở đầu trục là một tam quan gỗ hai tầng mái, được chạm khắc tinh xảo. Dù hai bên thông thoáng, lối vào giữa lại được xây gạch kín bưng, tạo cảm giác vừa trang nghiêm vừa bí ẩn. Từ đây nhìn sâu vào bên trong, bạn sẽ thấy hiện lên một tam quan đá uy nghi với hai chữ lớn “Văn Miếu” khắc ở chính giữa – mở đầu cho hành trình khám phá một “thư viện đá” đồ sộ bậc nhất Trung Hoa.

Biểu Tượng Văn Hóa Trong Không Gian Bi Lâm

Giữa hai tam quan tại Bi Lâm là trục đường chính dẫn vào bên trong, hai bên có hồ bán nguyệt đối xứng – một chi tiết kiến trúc mang đậm tính biểu tượng. Trong hệ thống Khổng Miếu của Trung Quốc, chỉ duy nhất Khổng Miếu ở Sơn Đông – quê hương Khổng Tử – được xây hồ tròn; các nơi khác như Bi Lâm Tây An đều có hồ hình bán nguyệt, thể hiện sự khiêm nhường.

Người Trung Hoa xưa tin rằng nhúng bút lông vào hồ bán nguyệt sẽ giúp nét chữ mềm mại, uyển chuyển hơn – một quan niệm độc đáo thể hiện tinh thần trọng văn.

Qua tam quan đá khắc hai chữ “Văn Miếu”, du khách sẽ đến cửa nghi môn – nơi ai cũng phải chỉnh lại trang phục nghiêm trang trước khi bước vào không gian linh thiêng bên trong.

Nơi đây còn nổi bật với chuông Cảnh Vân lớn, được đúc từ thời Đường do chính Hoàng đế ban chỉ khắc để cầu phúc cho dân chúng Tây An. Bên cạnh đó là ngựa đá cổ, được khai quật từ sa mạc Thiểm Tây, càng góp phần làm phong phú thêm giá trị lịch sử của quần thể này.

Khám Phá Bi Đình – Trái Tim Của Rừng Bia Bi Lâm

Tiếp tục hành trình tham quan, du khách sẽ lần lượt khám phá các nhà bia, nơi lưu giữ hàng trăm tấm bia đá quý giá – mỗi nhà mang một chủ đề riêng, phản ánh các tư tưởng lớn về tôn giáo, triết học và lịch sử Trung Hoa.

Nổi bật nhất là Bi Đình – ngôi đình cổ kính nằm ở trung tâm quần thể, cũng là điểm nhấn văn hóa của Bi Lâm. Phía trước đình treo tấm hoành phi khắc hai chữ “Bi Lâm” cỡ lớn trang nghiêm. Tại chính giữa đình đặt tấm bia Thạch Đài Hiếu Kinh Bi, có hình cột vuông – một kiểu bia cực hiếm trong lịch sử Trung Quốc.

Hiếu Kinh là một bộ kinh Nho giáo kinh điển, đề cao đạo hiếu và lễ nghĩa, được các triều đại phong kiến Trung Hoa coi trọng. Năm 745, dưới triều Đường, Đường Huyền Tông Lý Long Cơ đã tự tay viết lời tựa cho bộ kinh này sau khi nghiên cứu và chú giải kỹ lưỡng. Lời tựa cùng phần kinh văn được khắc trực tiếp lên bia đá – là minh chứng cho sự quan tâm đặc biệt của hoàng tộc với Nho học.

Đặc biệt, tên bia “Thạch Đài Hiếu Kinh Bi” trên trán bia do Hoàng thái tử Lý Hanh (sau này là Đường Túc Tông) viết, càng làm tăng giá trị lịch sử và nghệ thuật của hiện vật này.

Tấm bia có cấu trúc hiếm thấy: gồm 4 mặt, ghép từ 4 tấm bia đá lớn, cao tới 5,10 mét, đặt trên bệ đá ba tầng – không chỉ là báu vật thư pháp mà còn là một kỳ tích trong điêu khắc đá cổ đại.

Trong nhà bia thứ nhất của Bi Lâm Tây An hiện lưu giữ 114 tấm bia được sắp xếp ngay ngắn, với tổng cộng 228 mặt bia khắc 650.252 chữ – tạo thành một kho tàng văn hóa khổng lồ được gọi là Khai Thành Thạch Kinh. Đây không chỉ là bộ tùng thư nặng nhất thế giới, mà còn được coi là kho sách bằng đá cổ kính nhất còn tồn tại đến ngày nay.

Bộ sách đặc biệt này được khởi khắc dưới lệnh của Đường Văn Tông Lý Ngang vào năm 832. Ông đã giao cho Trịnh Đàm, Quốc tử giám Tế tửu, cùng các học giả triều đình khảo định lại 12 bộ kinh điển Nho học bao gồm:

Sau khi hoàn tất hiệu đính, toàn bộ nội dung được khắc lên đá nhằm làm mẫu chuẩn cho việc học tập, sao chép và lưu truyền hậu thế. Công trình này kéo dài suốt 5 năm và hoàn thành vào năm 837 (niên hiệu Khai Thành thứ 2, nhà Đường).

Đến nay, bộ bia này vẫn được bảo tồn nguyên vẹn, trở thành một di sản vô giá của nền Nho học và nghệ thuật thư pháp Trung Hoa.

Tiếp nối hành trình khám phá Bi Lâm, nhà bia tiếp theo mang đến cái nhìn sâu sắc về lịch sử tôn giáo và phong trào xã hội Trung Quốc qua những tấm bia đặc biệt.

Nổi bật nhất là bia Đại Tần Cảnh Giáo Lưu Hành Trung Quốc Bi – tư liệu quý hiếm ghi lại quá trình truyền bá đạo Cơ Đốc (Cảnh giáo) vào Trung Quốc dưới thời Đường. Tấm bia được giáo sĩ Cảnh Tinh biên soạn và Lã Thúc Nam viết chữ, mô tả rõ ràng vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên và sản vật của Đông La Mã, cùng giáo lý, nghi thức và lịch sử truyền giáo tại Trung Hoa. Tấm bia này từng thất lạc gần 700 năm, sau được phát hiện, sao chép và lưu truyền sang châu Âu, Mỹ, Nhật, trở thành cầu nối tôn giáo – văn hóa Đông Tây.

Một hiện vật ấn tượng khác là bia Minh Đức Thu Ký, ghi lại cuộc khởi nghĩa nông dân do Lý Tự Thành lãnh đạo vào cuối đời Minh, dẫn đến sự thành lập chính quyền Đại Thuận. Bia phản ánh chân thực tình trạng loạn lạc, đói kém tại kinh thành Trường An thời bấy giờ, với những dòng khắc ám ảnh:

“Người ăn thịt người, chó cũng ăn thịt người.”

Thông qua những tấm bia tại khu vực này, du khách sẽ được tiếp cận lịch sử Trung Quốc không chỉ qua sách vở, mà bằng chính những văn bản khắc đá xác thực và đầy xúc động, ghi dấu các biến cố lớn về tôn giáo, xã hội và nhân sinh trong suốt hàng ngàn năm.

Nhà bia thứ ba trong quần thể Bi Lâm có thể xem như một bảo tàng sống động về nghệ thuật thư pháp Trung Hoa. Tại đây, du khách sẽ được chiêm ngưỡng tác phẩm của hầu hết các bậc thư pháp gia kiệt xuất qua các thời đại – đại diện cho từng thể loại chữ viết cổ.

• Triện thư: nổi bật với bia Phong Sơn của Lý Tư đời Tần

• Khải thư: có bia Tháp bi của Đại Đạt Pháp Sư Huyền Bí, do Liễu Công Quyền đời Đường viết

• Thảo thư: thể hiện qua bia Phán Thiên Gia Tự Văn của Trương Húc

• Hành thư: với bia Thánh Giáo Tự Bi của Đại Đường Tam Tạng

• Đặc biệt là bia khắc theo bút tích của Vương Hy Chi, vị “Thư Thánh” lừng danh, người đã đưa nghệ thuật thư pháp Trung Hoa lên đến đỉnh cao nghệ thuật

Không chỉ dừng lại ở một thời kỳ, các nhà bia và hành lang tiếp nối còn lưu giữ nhiều tấm bia đời Tống, Nguyên, Minh, Thanh, ghi lại các sự kiện lớn như dựng chùa, mở đất, đắp kè, xây thành… kèm theo các tác phẩm thơ văn, hành trạng và ký sự đặc sắc.

Một số tác phẩm nổi bật:

• Du Thiên Quan Sơn Thi, thư pháp của Triệu Mạnh Phủ (Nguyên)

• Tống Cối Kê Chương Sinh Thi, chữ của Đổng Kỳ Xương (Minh)

• Tứ Ngô Hành Thư của Hoàng đế Khang Hy và Du Hoa Sơn Thi của Lâm Tắc Từ (Thanh)

Đến với Bi Lâm, du khách không chỉ tham quan một di tích cổ giữa lòng Tây An, mà còn có dịp thấm nhuần giá trị lịch sử – văn hóa – nghệ thuật, cảm nhận được sự trường tồn của tinh thần học thuật Trung Hoa qua từng nét bút khắc đá.

Hãy liên hệ ngay với Phú Hoàng Minh Travel (PHM Travel) để đặt Tour Du Lịch Trung Quốc và trải nghiệm tận mắt những tuyệt tác thư pháp khắc đá có một không hai tại Bi Lâm Tây An. HOTLINE: 0916583662

Chúc Quý khách có một chuyến đi đáng nhớ, giàu cảm xúc và đậm chất văn hóa!